Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Nie ma chyba osoby, która nie zna hasła "ruch to zdrowie". Wszyscy znają, wszyscy zapewne się z nim zgadzają, natomiast z realizacją, czyli ruszaniem się dla zdrowia, bywa różnie. Wiem, też tak mam.
Ile razy mówiliśmy sobie - zacznę od 1 stycznia, zacznę od następnego miesiąca, zacznę od następnego tygodnia? Wiele razy. Słaba wola, słomiany zapał, lenistwo. Przyczyn jest sporo. Sporo jest też różnych poradników, które mogą pomóc zagubionemu we mgle, ale chcącemu zmiany.
Jednym z nich jest pozycja "Rozruszaj swój mózg" Andersa Hansena i Carla Johana Sundberga. Już tytuł jest zachęcający, łączy bowiem fizyczność z umysłem, podkreśla, że ruszenie tyłka z kanapy dobrze zrobi i tyłkowi, i mózgowi. Gdy w dodatku na początku dowiadujemy się o regule "złote pół godziny", sprawa wydaje się jeszcze atrakcyjniejsza. Pół godziny? Tyle to dam radę :). Żeby nie było - pół godziny dziennie cudów nie zdziała, ale może być początkiem zmiany na lepsze.
Ruch przyspiesza krążenie i w nogach, i w głowie. To może zapobiec demencji, wzmóc koncentrację i sprawić, że mózg będzie pracował efektywniej. Autorzy uważają, że ruch jest też zbawienny w leczeniu ataków paniki i fobii, a nawet depresji (ale tu byłabym ostrożna, bo zbyt to bliskie obśmianemu wszędzie "masz depresję - pobiegaj"). Uspokajam - autorzy nie proponują ruchu zamiast leków.
Twórcy poradnika dowodzą, że nigdy nie jest za późno na podjęcie działań w celu poprawy zdrowia kompleksowo - ciała i umysłu. Robią to w sposób przejrzysty i nienachalny, powołując się na badania i statystyki, proponują konkretne działania i sprawdzone pomysły.
Od czytelnika zależy, co zrobi z tymi radami. Ja w każdym razie idę na spacer z psem. Co najmniej półgodzinny.

Nie ma chyba osoby, która nie zna hasła "ruch to zdrowie". Wszyscy znają, wszyscy zapewne się z nim zgadzają, natomiast z realizacją, czyli ruszaniem się dla zdrowia, bywa różnie. Wiem, też tak mam.
Ile razy mówiliśmy sobie - zacznę od 1 stycznia, zacznę od następnego miesiąca, z...

Rozwiń Zwiń

"Te wakacje to dobry czas na spróbowanie bycia kimś innym niż do tej pory. Może nawet bycia kimś innym niż naprawdę".

Maks jest pisarzem, który - jak się okazuje - sławę zbudował na kłamstwie. Ida jest tłumaczką świeżo po nieromantycznych zaręczynach, z całą masą problemów emocjonalnych, które sprawiają, że traci grunt pod nogami. Pola takich problemów nie ma, a ma za to bogatego ojca i willę w Toskanii, w której nasi bohaterowie mają szansę na wyjście z życiowego chaosu.
Lato, słońce, beztroska. Do tego Julian z kartami tarota, które trochę jak te wiedźmy u Szekspira - coś szepną, a człowiek wyciąga nie zawsze dobre wnioski...
Sporo tu rozważań o przyjaźni, o związkach, wreszcie o branży wydawniczej, która rządzi się specyficznymi prawami. Bywa zabawnie, bywa refleksyjnie, bywa smutno. Proporcje wyważone idealnie.
"Taśmy rodzinne", debiut Macieja Marcisza, pokochałam, "Książkę o przyjaźni" polubiłam, ta plasuje się pomiędzy. Bohaterowie, młodsi ode mnie naście lat, mierzą się z trochę innymi problemami, ale doskonale ich rozumiem. Snują rozważania o tym, jak różnie wyposaża nas życie, jak często stoimy na rozdrożu, jak budujemy swoją tożsamość czerpiąc garściami z cudzych doświadczeń...
Czy my decydujemy o swoim życiu? Gwiazdy? Data urodzenia? Przypadek? Czy karty tarota mówią prawdę? Bohaterowie szukają odpowiedzi na te i inne pytania pod słonecznym niebem Toskanii. Czy je odnajdą? Sprawdźcie, przeczytajcie, naprawdę warto!

"Te wakacje to dobry czas na spróbowanie bycia kimś innym niż do tej pory. Może nawet bycia kimś innym niż naprawdę".

Maks jest pisarzem, który - jak się okazuje - sławę zbudował na kłamstwie. Ida jest tłumaczką świeżo po nieromantycznych zaręczynach, z całą masą problemów emocj...

Rozwiń Zwiń

Ziemia w Teheranie drży. Sypią się budynki, sypią się relacje międzyludzkie, sypią się ulotne nitki życia. Ziemia usuwa się spod nóg, a dla Szadi, która jest na głodzie, trzęsienie wydaje się najmniejszym problemem. Zostawia zdenerwowaną matkę, braci (Babaka - dziecko miłości, Arasza - brzydki przypadek, dobrze, że nie było kolejnego, bo urodziłby się pewnie szympans) i rusza w wędrówkę zniszczonymi ulicami miasta. Szuka szalonej babci, próbuje dotrzeć do kumpla, który po raz kolejny chce się zabić, a przede wszystkim szuka dragów, bo głód narkotykowy niczym małe zwierzątko przemieszcza się po jej wnętrznościach.
Mija ruiny, mija ludzi, którzy próbują uciec, mija służby porządkowe, które ów porządek chcą przywrócić pałowaniem niepokornych. Patrzymy na Teheran oczami Szadi, rzeczywistość filtrowana jest przez jej emocje i jej wrażliwość. To nie jest bohaterka, którą się polubi, to nie jest świat, który się polubi. To powieść, która sama niesie. Gdybym miała wskazać ulubioną scenę, byłaby to Szadi w środku armagedonu słuchająca piosenki "Christmas Card From A Hooker In Minneapolis" Toma Waitsa.

Ziemia w Teheranie drży. Sypią się budynki, sypią się relacje międzyludzkie, sypią się ulotne nitki życia. Ziemia usuwa się spod nóg, a dla Szadi, która jest na głodzie, trzęsienie wydaje się najmniejszym problemem. Zostawia zdenerwowaną matkę, braci (Babaka - dziecko miłości, Arasza - brz...

Rozwiń Zwiń

Czym jest nieśmiertelność? Marzeniem wielu, tajemnicą, możliwością uchwycenia czynu, gestu, człowieka - na wieczność.
Delikatny gest dłoni, ni to machnięcie, ni to skinienie, wykonany przez 60-letnią kobietę na basenie, staje się początkiem wielopłaszczyznowej opowieści zamieszkanej przez prawdziwych i fikcyjnych bohaterów.
Agnes ma męża, córkę i siostrę. Niby niczego jej nie brak, ale szuka samotności, ucieczki od życia, w którym obsesja uwieczniania i zapamiętywania. Siostra - uwikłana w relację z młodszym kochankiem, później wybiera równie niestandardowo. Mąż - cóż, trochę zagadka, trochę dupek. W ich życie wplecione są opowieści o wielkich tego świata, szczególnie o Goethem i Bettinie, która poprzez związek ze starym poetą chciała osiągnąć nieśmiertelność. Sporo tu refleksji o naturze miłości i o cierpieniu, fundamencie jestestwa.
Najważniejsza jednak jest tytułowa nieśmiertelność, którą Kundera dzieli na tę osiąganą dzięki pamięci ludzi nas znających i na tę dzięki pamięci tych, którzy nas nie znali. Drugi przypadek dotyczy artystów, tych często śmiesznych nieśmiertelnych, którym "wypomina" się grzechy życia, zapominając, że to dzieła powinny przemawiać, a nie życiorysy. Artysta marzy o nieśmiertelności, a ona jest "wiecznym procesem sądowym", odgrzebywaniem prywatnych listów, wstydliwych tajemnic, wystawianiem na widok publiczny każdej słabości...
Uważaj, o czym marzysz, bo może się spełnić.

Czym jest nieśmiertelność? Marzeniem wielu, tajemnicą, możliwością uchwycenia czynu, gestu, człowieka - na wieczność.
Delikatny gest dłoni, ni to machnięcie, ni to skinienie, wykonany przez 60-letnią kobietę na basenie, staje się początkiem wielopłaszczyznowej opowieści zamieszkanej przez ...

Rozwiń Zwiń

W "Spotkaniu" Kundera prezentuje wielkich świata kultury i ich dzieła - zachwyca się, dyskutuje, czasem się z nimi kłóci. Nie znałam Kundery - eseisty, ale cieszę się, że go poznałam.
Fizyczność i bebechowatość malarstwa Bacona dialoguje tu z rozstrojem jelitowym przesłuchiwanej dziewczyny. Dostojewski odsłania świat śmiechu bez humoru. Wzniosłe piękno śmierci psa u Céline'a obok farmerów z islandzkiej powieści, którzy obserwują się przez lornetki, by nie czuć samotności. "Tworki" Bieńczyka, który jest tłumaczem tej (i nie tylko) książki Kundery. Muzyka Janáčka wpisana w geny estetyczne autora...
Szczególnie cenne wydają mi się refleksje o literaturze jako takiej, o tym, że historia literatury jest "patchworkiem skrojonym z urywkowych obrazów, które czystym przypadkiem każdy z tysięcy czytelników dla siebie wytwarza". Bo przecież ilu czytelników, tyle opinii, dla jednych mistrzostwo, dla innych ledwie przeciętność, a co ciekawe, oceny mogą zmieniać się jak w kalejdoskopie. O tym jest najlepsza część, "Czarna lista...", w której wychodząc od manifestu Apollinaire'a, w którym artysta rozdawał innym twórcom "g*wna" i "róże", Kundera rozważa, jak płynna może być granica między tymi trofeami...
Tom kończy świetna analiza dwóch utworów Malapartego, która przekonała mnie, by "Skórę" znacznie przesunąć w kolejce stosu "do przeczytania ".
"Spotkanie" było kolejnym świetnym spotkaniem z Kunderą.

W "Spotkaniu" Kundera prezentuje wielkich świata kultury i ich dzieła - zachwyca się, dyskutuje, czasem się z nimi kłóci. Nie znałam Kundery - eseisty, ale cieszę się, że go poznałam.
Fizyczność i bebechowatość malarstwa Bacona dialoguje tu z rozstrojem jelitowym przesłuchiwanej ...

Rozwiń Zwiń

31 lipca Toni postanawia, że dokładnie za rok zakończy swoje życie.
Bo co jest nie tak z życiem Toniego?
Jest nauczycielem, który pracuje, żeby dostawać pensję, nie czerpie przyjemności z tego zajęcia i - broń Boże - nie czuje misji. Ma matkę w domu opieki, byłą żonę, syna, który jak nikt potrafi wyprowadzić go z równowagi, brata, którego nienawidzi i jednego kumpla. Prowadzi dziennik człowieka, który żegna się z życiem, więc opowiada o nim bez sentymentów i kłamstw. Teraźniejszość przeplata się z przeszłością, dostajemy więc refleksje na temat dorastania w nieszczęśliwej rodzinie: niekochający się rodzice, rozdający ciosy werbalne i fizyczne na prawo i lewo, brat, który pojawił się na świecie i to było jego największą przewiną. Później nie jest lepiej, bo żona miała być spełnieniem marzeń, a - cóż - nie była. Toni robi nieustający rachunek sumienia, punktuje błędy innych, punktuje i swoje.
Jak spędzić ostatni rok życia? Na rozmyślaniach i zamykaniu ważnych spraw. Ale co, jeśli to życie rozpycha się poza wyznaczone linie? Problemy kumpla, dawna dziewczyna, tajemnicze anonimy. Przede wszystkim są jednak rozważania o samobójstwie. Trudno jest, czytając o człowieku, który chce się zabić, nie myśleć o własnych poglądach...
Nie polubiłam Toniego, ale przecież wcale nie musiałam tego robić. Rozumiem jego emocje, w wielu się odnajduję, rozumiem też jego decyzje, chociaż nie z wszystkimi się zgadzam.
Dziennik podzielony na miesiące zbliża nas do finalnej daty. Wynoszenie z domu ukochanych książek i zostawianie ich w przypadkowych miejscach to powolne żegnanie się z życiem. Paradoksalnie, nie ma tu pokładów smutku, bo Toni jest w stanie dostrzegać piękno świata, zaklęte chociażby w małych ptaszkach - jerzykach, które powracają na hiszpańskie niebo.
Piękna powieść.

31 lipca Toni postanawia, że dokładnie za rok zakończy swoje życie.
Bo co jest nie tak z życiem Toniego?
Jest nauczycielem, który pracuje, żeby dostawać pensję, nie czerpie przyjemności z tego zajęcia i - broń Boże - nie czuje misji. Ma matkę w domu opieki, byłą żonę, syna, który jak nikt ...

Rozwiń Zwiń

O czym jest ta powieść? O Elisabeth i Jacku, którzy byli bratnimi duszami, zakochali się od pierwszego wejrzenia, a później coś nie wyszło. Albo o tym, że można mieć obsesję na punkcie braku, pustki, nicości i szukać sobie placebo. Albo o tym, że rozniecanie płomieni to zawsze ryzyko. Albo o tym, że życie jest zdrowo porąbane...
Jak to możliwe, że w powieści, która ma 765 stron, nie ma ani jednej zbędnej? Ani jednego niepotrzebnego bohatera, wydarzenia, ba, chyba i zdania? Przez tę historię się płynie, chociaż dawno nie czytałam nic, co aż tak by mnie przygnębiło. Jack, niepoprawny romantyk, który tak bardzo chce być kochany, że zapomina o własnych potrzebach. Artysta, którego dzieła skrywają tajemnicę łamiącą serce. Elisabeth, cierpiętnica ukrywająca to pod maską perfekcjonistki, grająca na uczuciach męża i własnych. Och, jak pokochałam jego i jak znielubiłam ją, z każdą kolejną kartką rozumiejąc więcej i więcej.
Tyle tu rozważań na temat psychologii, na temat placebo, które jest odpowiedzią na nasze lęki i marzenia, na temat tego, czy miłość faktycznie istnieje, bo to może kolejna maska, którą zakładamy ze strachu przed samotnością...
Tu też bardzo mocno zarysowane są wpływy rodziny na to, jacy jesteśmy. Jack i Elisabeth wychowywali się w kompletnie różnych rodzinach, okropnych w zupełnie inny sposób, a to, jak Nathan Hill odsłania karty przeszłości - dzieci i rodziców - och, wspaniałe to. Im szybciej człowiek uświadomi sobie, że w dużej mierze jest utkany z oczekiwań, rozczarowań i lęków rodziców, tym łatwiej będzie mógł choć spróbować odciąć się od tego balastu. A wtedy tylko krok do uwierzenia, że pełnia miłości może wyrazić się w - niepełnym - zdaniu "chodź ze".
Prawda to czy placebo?
Wspaniała powieść.

O czym jest ta powieść? O Elisabeth i Jacku, którzy byli bratnimi duszami, zakochali się od pierwszego wejrzenia, a później coś nie wyszło. Albo o tym, że można mieć obsesję na punkcie braku, pustki, nicości i szukać sobie placebo. Albo o tym, że rozniecanie płomieni to zawsze ryzyko. Albo...

Rozwiń Zwiń

"Masz problem? Wysłucham cię". Tak brzmi ogłoszenie, które tajemniczy narrator tej dziwnej powieści umieszcza w prasie i cierpliwie czeka na klientów. Później równie cierpliwie słucha zaskakujących wyznań, które zwykle trudno przechodzą przez usta. Czasem jednak trzeba się wygadać, a najlepiej do tego nadaje się ktoś anonimowy. Ale co dzieje się, gdy spowiadamy się diabłu? Teoretycznie - nic dobrego, ale jeśli życie boli, to zmierzanie ku śmierci, diabelskie popchnięcie w jej kierunku - może jest wybawieniem?
Śmierć jest tu główną bohaterką. Śmierć Marata z obrazu Davida, śmierć Holofernesa, którego ściętą głowę uwiecznił Klimt, a zabójczynię, Judytę, postać z obrazu trzymającą ową głowę, pisarz uczynił echem podobieństwa w bohaterkach historii. To tylko wierzchołek tematu, śmierć jest tu wszędzie.
Śmierć i sztuka - przewijające się przez karty powieści, na każdym kroku udowadniające swoje związki. Diabeł czyha na ludzkie słabości, uwodzi opowieściami o życiu i sztuce, a ludzie delikatne sugestie odejścia z tego świata traktują jak własne decyzje.
To dziwna powieść. Mroczna, sensualna, zapraszająca do różnych interpretacji. Za serce chwyciły mnie fragmenty dotyczące dzieł sztuki, szeroko pojętej kultury, a dodatkowo - wspomnienie Cheta Bakera, którego utwór "My Funny Valentine" słucham teraz w zapętleniu.

"Masz problem? Wysłucham cię". Tak brzmi ogłoszenie, które tajemniczy narrator tej dziwnej powieści umieszcza w prasie i cierpliwie czeka na klientów. Później równie cierpliwie słucha zaskakujących wyznań, które zwykle trudno przechodzą przez usta. Czasem jednak trzeba się wygada...

Rozwiń Zwiń

"Wszyscy emigranci śnili te same sny", tęsknota za krajem mieszała się ze wspomnieniami grozy, od której uciekli. Gdy 20 lat mieszka się poza krajem, to czy nadal można go nazwać SWOIM?
Patronem "Niewiedzy" Kundera uczynił Ulissesa, który przez 20 lat marzył o powrocie do Itaki, a gdy marzenie się ziściło, zrozumiał, że prawdziwe życie to była podróż, a nie osiągnięty cel...
Emigranci odczuwają nostalgię, czyli cierpienie wywołane przez niespełnione pragnienie powrotu. Znamy ten temat z twórczości romantyków przede wszystkim, tu jednak potraktowany został przewrotnie.
Emigranci tęskniący mogą też być emigrantami, którzy dom odnaleźli gdzie indziej. Irena wraca do Pragi, ale nie potrafi odnaleźć się w świecie utkanym ze wspomnień. Josef czuje, że powinien chociaż odwiedzić rodzinę, która miała nieprzyjemności z powodu jego wyjazdu - ucieczki. Oboje mierzą się z czymś dziwacznym - z jednej strony zazdroszczono im tego, że mogli żyć pełnią życia na wymarzonym Zachodzie, a z drugiej traktowano ich trochę jak zdrajców...
Kundera skupia się na dwojgu dawnych znajomych, Irenie i Josefie, ale prezentuje nam gromadę innych bohaterów, których losy łączą się czasem w bardzo zaskakujący sposób.

Zachwyciła mnie ta niespieszna proza, ta ciekawa odsłona refleksji na temat emigrantów - ich miejsca w ojczyźnie i świecie.
Polecam bardzo!

"Wszyscy emigranci śnili te same sny", tęsknota za krajem mieszała się ze wspomnieniami grozy, od której uciekli. Gdy 20 lat mieszka się poza krajem, to czy nadal można go nazwać SWOIM?
Patronem "Niewiedzy" Kundera uczynił Ulissesa, który przez 20 lat marzył o powrocie ...

Rozwiń Zwiń

"Niedaleko pada jabłko od jabłoni", "krew nie kłamie" - ile razy słyszeliśmy albo mówiliśmy te słowa? Bazują one na przekonaniu, że to, jacy jesteśmy, przejmujemy w genach, mogąc za swój charakter dziękować rodzicom lub mieć do nich pretensje.
Na takiej glebie wyrosła eugenika. Według niej alkoholizm, obłęd, rozwiązłość (lista długa), biorą się z niskiej inteligencji rodziców, matek przede wszystkim. Stąd krótka droga do przymusowej sterylizacji, bo na przykład "trzy pokolenia imbecyli wystarczą" (to cytat!). Dzieci takich matek odbierano i umieszczano w przytułkach, w których tak naprawdę z góry skazane były albo na straszny los, albo na szybką śmierć.
Tak płynęły lata, aż wreszcie znalazła się grupa psychologów, która postanowiła bliżej przyjrzeć się tym dzieciom i po serii eksperymentów odkryła, że jeśli takie dzieci otoczy się troską, ich IQ może wzrosnąć, a czynnik środowiskowy "naprawia" wiele kwestii.
Reportaż Marilyn Brookwood prezentuje żmudną pracę psychologów, to błądzenie czasem po omacku, niechęć świata, który lubi szufladkować. Trudno czyta się historie dzieci spisanych na straty, leżących samotnie w łóżeczkach, wokół których tacy sami nieszczęśnicy, a jeszcze dalej dorośli, dla których takie dzieci były tylko kłopotem. Dlatego szacunek należy się tym, którzy szukali odpowiedzi na pytania przemijające wcześniej bez echa.
Drobiazgowość faktograficzna i dbałość o szczegóły nie czynią z "Sierot z Davenport" łatwej lektury, ale warto się z nią zmierzyć.

"Niedaleko pada jabłko od jabłoni", "krew nie kłamie" - ile razy słyszeliśmy albo mówiliśmy te słowa? Bazują one na przekonaniu, że to, jacy jesteśmy, przejmujemy w genach, mogąc za swój charakter dziękować rodzicom lub mieć do nich pretensje.
Na takiej glebie wyrosła e...

Rozwiń Zwiń